Jak rozwiązać umowę o pracę?  

Ustawodawca uregulował w przepisach Kodeksu pracy dopuszczalne sposoby rozwiązania umów o pracę. Mianowicie, zgodnie z art. 30 ww. ustawy umowa o pracę może ulec rozwiązaniu w następujący sposób:

• na mocy porozumienia stron;
• przez oświadczenie jednej ze stron z zachowaniem okresu wypowiedzenia (rozwiązanie umowy o pracę za wypowiedzeniem);
• przez oświadczenie jednej ze stron bez zachowania okresu wypowiedzenia (rozwiązanie umowy o pracę bez wypowiedzenia);
• z upływem czasu, na który została zawarta.

Jak wygląda rozwiązanie umowy o pracę za porozumieniem stron?

Rozwiązanie umowy o pracę w niniejszym trybie jest jedynym, w którym wymagane jest współdziałanie obu stron umowy. Ne wystarczy działanie tylko jednej strony umowy do jej rozwiązania za porozumieniem stron. Musi zaistnieć zgodna wola stron umowy, co do rozwiązania jej w trybie porozumienia, jak również wypracowania jego treści w sposób akceptowalny dla każdej ze stron. Warto w tym miejscu wskazać, iż zwykle takie porozumienie jest przygotowywane przez pracodawcę, a jego treść jest niejako narzucana pracownikowi, z zastrzeżeniem, iż w przypadku odmowy jego podpisania zostanie mu wręczone wypowiedzenie umowy o pracę. Pracownik ma jednakże prawo skonsultować treść takiego porozumienia z adwokatem celem omówienia jego treści, jak również dokonania oceny czy jego treść jest dla pracownika korzystna. Co się jednakże stanie w przypadku podpisania porozumienia pod wpływem błędu, przymusu ze strony pracodawcy? W przypadku podpisania niekorzystnego porozumienia, np. pod presją, przymusem, na skutek wprowadzenia pracownika w błąd przez pracodawcę, istnieje możliwość uchylenia się od skutków złożonego oświadczenia woli w zakresie podpisania porozumienia. Pracownikowi przysługują zatem instrumenty prawne do dochodzenia ochrony przysługujących mu praw! Na czym z kolei polega wypowiedzenie umowy z zachowaniem okresu wypowiedzenia? W pierwszej kolejności wskazać należy, iż wypowiedzenie umowy o pracę w niniejszym trybie następuje poprzez złożenie jednostronnego oświadczenia woli drugiej stronie. Nie jest tu wymagane w żaden sposób współdziałanie stron do skutecznego rozwiązania umowy w niniejszym trybie. Oświadczenie może złożyć zarówno pracownik jak i pracodawca. Oświadczenie to musi dojść do drugiej strony, można je złożyć w dowolnej formie, przy spełnieniu przesłanek ustawowych. Odmowa przyjęcia wypowiedzenia nie ma znaczenia prawnego. Warto w tym miejscu wskazać, iż pracodawca nie może rozwiązać w niniejszym trybie umowy o pracę z pracownikiem, który przebywa na urlopie pracowniczym, a także w czasie innej usprawiedliwionej nieobecności pracownika w pracy. W przypadku rozwiązywania w niniejszym trybie umowy o pracę na czas nieokreślony, pracodawca wręczając pracownikowi wypowiedzenie zobowiązany jest do wskazania konkretnej i rzeczywistej przyczyny wypowiedzenia. Nie istnieje w powyższym zakresie dowolność. Warto również dodać, iż wypowiadając umowę o pracę, pracodawca może zwolnić pracownika
z obowiązku świadczenia pracy do upływu okresu wypowiedzenia. W powyższym okresie pracownik zachowuje jednakże prawo do wynagrodzenia. Po przeanalizowaniu powyższego warto się również zastanowić w jakich sytuacjach może dojść do rozwiązania stosunku pracy bez zachowania okresu wypowiedzenia, tzw. „zwolnienie dyscyplinarne”? Pracodawca jest uprawniony do zwolnienia pracownika w ww. trybie tylko i wyłącznie w sytuacji gdy ziszczą się przesłanki, wskazane w art. 52 § 1 Kodeksu pracy. Treść niniejszego artykułu omówiona została w sposób wyczerpujący o oddzielnych artykułach, zamieszczonych na stronie Kancelarii, toteż odsyłam do nich, celem poszerzenia wiedzy. Koniecznym jest wskazanie,
iż pracodawca jest związany terminem przy rozwiązaniu stosunku pracy w niniejszym trybie. Mianowicie, rozwiązanie umowy o pracę bez wypowiedzenia z winy pracownika nie może nastąpić po upływie 1 miesiąca od uzyskania przez pracodawcę wiadomości, o okoliczności uzasadniającej rozwiązanie umowy. Istnieje również możliwość rozwiązania umowy o pracę bez wypowiedzenia przez pracodawcę bez winy pracownika z powodu jego przedłużającej się nieobecności w pracy. Warto również dodać, iż pracownik również, podobnie jak pracodawca jest uprawniony do rozwiązania umowy o pracę bez zachowania okresu wypowiedzenia. Pracownik, który decyduje się rozwiązać umowę o pracę bez wypowiedzenia, ma obowiązek złożyć pracodawcy oświadczenie na piśmie, ze wskazaniem przyczyny uzasadniającej rozwiązanie umowy. Podstawy do zastosowania niniejszego trybu zostały wskazane przez ustawodawcę w art. 55 Kodeksu pracy. Koniecznym jest również dodanie, iż rozwiązanie umowy ww. sposób może nastąpić jedynie w przeciągu miesiąca od uzyskania przez pracownika wiadomości o okoliczności uzasadniającej rozwiązanie umowy.

Sposoby rozwiązania umowy o pracę

W przypadku dodatkowych pytań zapraszamy do kontaktu z naszym specjalistą z zakresu prawa pracy – adw. Marlena Katarzyna Kot