Obowiązek alimentacyjny – czy można dochodzić alimentów na dziecko za okres wsteczny?

Instytucja alimentów została uregulowana przez ustawodawcę w Ustawie z dnia 25 lutego 1964 r. kodeks rodzinny i opiekuńczy (Dz. U. 1964, nr 9, poz. 59 z późn. zm.) dalej k.r.o. Alimenty mają na celu zabezpieczenie zaspokojenia potrzeb osoby uprawnionej do ich otrzymywania, zarówno teraźniejszych jak i przyszłych.

Co do zasady w sytuacji gdy zobowiązany do obowiązku alimentacyjnego uchyla się od łożenia na dziecko, druga strona jest uprawniona do wystąpienia do sądu celem zasądzenia alimentów (zwykle odbywa się to za pośrednictwem przedstawiciela ustawowego – rodzica, jeżeli dziecko jest małoletnie). Alimenty są dochodzone, co do zasady albo w postępowaniu rozwodowym albo
w odrębnym postępowaniu, wszczętym na podstawie pozwu o zapłatę. Jak wskazane zostało powyżej, co do zasady alimenty mają służyć zabezpieczeniu potrzeby osoby uprawionej, a co
za tym idzie zasądzane są na przyszłość. Co do zasady wydając wyrok, czy to rozwodowy czy też w odrębnym postępowaniu, zwykle sąd zasądza alimenty od dnia wniesienia pozwu. Nie oznacza to jednakże, że nie można dochodzić alimentów wstecz, tj. za okres przed wniesieniem powództwa o zapłatę.

Zgodnie z wypracowanym orzecznictwem istnieje możliwość dochodzenia alimentów wstecz
w sytuacji gdy z tego okresu pozostają niezaspokojone potrzeby lub zobowiązania osoby uprawnionej do uzyskiwania świadczenia alimentacyjnego. – wyrok Sądu Najwyższego z dnia 8 czerwca 1976 r., w sprawie o sygn. akt III CRN 88/76. Co istotne sam fakt utrzymywania dziecka przy żądaniu alimentów za okres wsteczny nie jest wystraczający. Koniecznym jest wykazanie
w toku postępowania, iż w związku z utrzymaniem dziecka powstały zobowiązania finansowe związane np. z zaległym czynszem bądź kosztami leczenia. Podstawą do zasądzenia alimentów za okres wsteczny jest również ustalenie w trakcie postępowania, iż celem utrzymania dziecka, rodzic zmuszony był do zaciągania pożyczek lub kredytów.

Co istotne alimentów za okres wsteczny, odmiennie niż dochodzenie alimentów w normalnym trybie, można żądać jedynie w odrębnym postępowaniu, nie ma możliwości ich dochodzenia
w trakcie postępowania rozwodowego. Powyższe oznacza, iż wnosząc pozew o rozwód bezpodstawnym jest wnoszenie wniosku o zasądzenie alimentów za okres wsteczny. Roszczenie takie może zostać zgłoszone natomiast w odrębnym postępowaniu, w którym dochodzone
są alimenty w trybie normalnym, tj. wszczynanym na skutek wniesienia pozwu o zapłatę alimentów.

Należałoby w tym miejscu rozważyć co należy rozumieć przez sformułowanie „za okres wstecz”. Żaden przepis kodeksu rodzinnego nie wskazuje wprost za jaki okres wstecz mogą zostać przyznane alimenty przez sąd, niemniej jednak bazując na okresach przedawnienia, uregulowanych w Ustawie z dnia 23 kwietnia 1964 r., kodeks cywilny (Dz. U. 1964, nr 16 poz. 93 z późn. zm.) stwierdzić należy, iż przez „ okres wstecz” należy przyjąć maksymalnie okres 3 lat. Świadczenie alimentacyjne klasyfikowane jest jako świadczenie okresowe, które zgodnie z art. 118 kodeksu cywilnego przedawnia się z upływem 3 lat. Tym samym składając pozew o zasądzenie alimentów na rzecz osoby uprawnionej zasadnym jest nie tylko złożenie wniosku o zasądzenie alimentów na zaspokojenie teraźniejszych i przyszłych potrzeb ale również wniosku o zasądzenie alimentów za okres wsteczny, o ile zachodzą ku temu podstawy.

Warto dodać, iż nawet w sytuacji gdy nie zachodzą przesłanki do dochodzenia alimentów za okres wsteczny, tj. przed dniem wniesienia pozwu, istnieje możliwość wystąpienia do osoby zobowiązanej do świadczenia alimentów ze świadczeniem regresowym. Instytucja świadczenia regresowego będzie miała zastosowanie najczęściej w sytuacji gdy tylko jeden rodzic utrzymuje dziecko, a drugi uchyla się od ww. obowiązku. Instytucja roszczenia regresowego z uwagi na dość zawiłą regulację zostanie omówiona w odrębnym artykule.

W sytuacji gdybyście mieli Państwo jakiekolwiek pytania w powyższym zakresie zachęcamy do kontaktu z pracownikami naszej Kancelarii, którzy chętnie udzielą na nie odpowiedzi, wyjaśnią nurtujące Państwa kwestie.

👉 Obowiązek alimentacyjny – czy można dochodzić alimentów na dziecko za okres wsteczny?
☝️ Niezwykle trudny ale jakże ważny temat. Pomagamy rozwiązać ten problem, rozwiewamy wątpliwości! 👇
Zapraszamy do lektury:
https://morawiec-kot.pl/sp/czy-mozna-dochodzic-alimentow-wstecz/
⚖ Kancelaria Morawiec & Kot ⚖
📌 Biuro:
🔹 ul. Powsińska 74E/5
🔹 02-903 Warszawa
📌 Oddział:
🔹 Bukówno 74a
🔹 26-807 Radzanów
📧 kancelaria@morawiec-kot.pl
📲 22 647 04 84
📲 783 279 933
#kancelaria #morawiec #kot #prawo #kanoniczne #rozwód #kościelny #law #stwierdzenie #nieważności #małżeństwa #warszawa #radom #łódź #kraków #bydgoszcz #poznań #biurotłumaczeń #tłumaczenie #tłumaczprzysięgły #mobbing #spadek #termin #lublin #prawna #tłumacz #przysięgły #angielski